‘Avrupa harakiri yapıyor’ diyen American Conservative: Sonunda Avrupa’nın kurtarıcısı Orban olabilir

AB mevzuatını devamlı çiğneyen Macaristan’a tam da Başbakan Viktor Orban’ın Rusya yaptırımlarına karşı çıkmış olduğu dönemde yolsuzluk nedeni öne sürülerek AB fonlarının kesileceği iddiası medyaya sızarken, ABD’nin mühim bir fikir dergisinden değişik değerlendirme geldi. Irak savaşına karşı çıkarak gösterim hayatına atılmış The American Conservative’de, Macar tarihçi ve Corvinak’ın Genel Gösterim Yönetmeni László Bernát Veszprémy’nin ‘Avrupa soğuk titrerken Macaristan’ın keyfinin yerinde olduğuna’ dair makalesi yayımlandı. ‘Ukrayna’daki her geçen gün daha kanlı hale gelen harp çabası için Avrupa halkları kurban edilirken, Macaristan’ın tek kural dışı olmaya devam etmiş olduğu’ öne sürülen makalede, “Birinci Dünya Savaşı arifesinde, Osmanlı İmparatorluğu yaygın olarak ‘Avrupa’nın hasta adamı’ olarak anılırdı. Bugün kendi yaşam desteğini kesmekle kendini tehdit eden hasta bir adam benzer biçimde görünen Avrupa’dır” denildi. “Her ne kadar ABD de yükselen enerji tutarları yüzünden zorlanıyor benzer biçimde görünse de -Bloomberg’e gore ABD’de her 6 haneden biri enerji faturalarını ödeyemez halde- Avrupa’nın gerçekleştirdiği harakiri ritüelinin hızı ve tutkusu bilhassa dikkat çekici” tasviri icra eden makalede, Rusya yaptırımlarının niçin olduğu enerji krizi yüzünden başta Almanya olmak suretiyle Avrupa’nın ödediği karşılık rakamlar eşliğinde fazlaca detaylı bir şekilde incelendi. Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi’nin raporuna gore yükselen enerji tutarları yardımıyla Rusya’nın Ukrayna operasyonunun ilk 100 gününde fosil yakıt ihracatından 93 milyar euro gelir elde etmiş olduğu hatırlatılarak, “Rusya doğalgaz ihracatının yüzde 40’ını AB’ye yapsa da Avrupa pazarını yitirmek, Putin’e uzun solukta zarar vermeyecektir, zira muhtemelen gelecek yıllarda Çin ve Türkiye’de hazır bir pazar bulacaktır. Rod Dreher’in bu sayfalarda belirttiği benzer biçimde ‘Slava Ukraini’ tezahüratı bu kış işi olmayanlara ve donanlara yardım etmeyecek ve son gülen Putin olacak. Fakat görünen o ki, bu durum küreselci elitlerin umurunda değil” yorumu yapılmış oldu.ABD’nin Rusya yaptırımlarının peşine takılan Avrupalı siyasilerin bu yüzden halklarının çektiklerini umursadıklarına dair pek fazlaca örnek verilirken, Almanya’nın Yeşiller Partili Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’un açıklaması ibretlik olarak hatırlatıldı: “Ukraynalılara ‘Bizlere ihtiyacınız olduğu sürece yanınızda olacağız’ sözü vermişsem, o süre Alman seçmenlerim ne düşünürse düşünsün, Ukrayna nüfusu için sözümü yerine getirmek isterim. Bu da aldığım her önlemin Ukrayna’nın bana ihtiyacı olduğu sürece sürmesi gerektiği anlamına gelir. Artık kış mevsimine girmek üzereyken, demokratik siyasiler olarak karşı karşıya olduğumuz meydan okuma, yurttaşlarımızın ‘Enerji faturalarımızı ödeyemiyoruz’ diye sokaklara dökülmesi. Ben de diyorum ki ‘Evet, biliyorum, size toplumsal yardımlarla destek olacağız’. Şunu demek istemiyorum: ‘Tamam, o süre Rusya yaptırımlarını durduruyoruz.’ Biz Ukrayna’nın yanındayız.”Alman hükümetinin geçenlerde açıklamış olduğu toplumsal paketin Kovid pandemisinde sanayiye destek paketinin üçte biri değerinde olduğuna dikkat çeken makalede, ‘Avrupa halklarının Ukrayna için kurban edilmiş olduğu’ vurgusu yapılmış oldu.Öteki taraftan Macaristan Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó’nun ‘Gazprom’un eylül ve ekim aylarında Sırbistan üstünden Macaristan’a bundan önceki uzun vadeli sözleşmede belirtilen miktardan maksimum 5.8 milyon metreküp daha çok günlük doğalgaz tedariki gerçekleştireceği’ açıklaması aktarılarak Szijjártó’nun Baerbock’unkinden değişik felsefesi alıntılandı:“Doğalgazın satın alınması yada doğalgazın kökeni siyasal bir konum değil, katı, dirimsel bir fizyolojik gerçekliktir… Enerji arzı mevzusuna ideolojik bir mercekten bakamam. Eğer insanları sıcak tutmanın bedeli buysa, beni Gazpromcu diye etiketleyebilirler.”Macaristan’da halihazırda 76 düzgüsel kış günü için depolanmış gaz bulunduğunu, 5 gaz depolama tesisinde ağustos ayına kadar ortalama 4 milyar metreküp gaz toplandığı, buna karşın hükümetin daha ilkin sözleşmesi meydana getirilen miktarlara ek olarak ortalama 700 milyon metreküp daha gaz tedarik edilmesi gerektiğine karar verip Gazprom’dan kısa sürede duyurulan satın almayı gerçekleştirdiği açıklandı. Linyit madenciliğine tekrardan başlamayı ve Mátra kömür santralini genişletmeyi değerlendiren, doğalgaz ve hafifçe petrol sondajını destekleyen Orban hükümeti için “‘Sağ kanat’ ifadesinin illa ‘ufak hükümet’ anlamına geldiği düşünülürse, bu, şaşırtıcı gelebilir. Sadece Macar sağı, devletin gücünün kriz zamanlarında halka yardım etmenin araçlarından biri olduğuna kesinlikle inanıyor” yorumu yapılmış oldu. Belli bir düzeyin altında elektrik ve gaz tüketenler ile minimum üç çocuklu ailelere indirimli satmaca uygulamasından kalabalık ailelerdeki 1 milyon kişinin, 5.6 milyon elektrik tüketicisinden 4.2 milyonunun, 3.5 milyon gaz tüketicisinden 2.6 milyonunun yararlanacağı aktarılarak “10 milyonluk bir ülkede, bu oldukça şaşırtıcı bir başarıdır” vurgusu yapılmış oldu. “Avusturya Enerji Düzenleme idaresi ile Macaristan Enerji ve Kamu Hizmetleri Düzenleme İdaresi’nin araştırmasına gore Budapeşte, kamu hizmetleri maliyetleri açısından kıtanın en ucuz başkenti olmaya devam ediyor… Avrupa’nın dört bir tarafındaki dostlarım, daha ilkin hayal bile edilemeyecek faturalar almaktan yakınma ederken, bana faturalar eskisi benzer biçimde geliyor: Gaz ve elektrik için ortalama 30’ar dolar, kısaca toplamda 60 dolardan fazla değil. Isınma, sıcak su ve yiyecek pişirmek için gaz kullanan üç kişilik düzgüsel bir aileyiz” denilerek şöyleki devam edildi:”Trenlerde kulak misafiri olunan konuşmalar öznel olsa da, halkın ruh halinin iyi bir göstergesi olabilir. Macaristan’da duyduğum sohbetler, yurtdışı tatilinden yurtiçi tatile geçiş, bahçe havuzlarını boşaltma ve tasarım çantalar için verilen önsiparişleri iptal etme çevresinde dönüyor. Almanya’daki sohbetler ise kışın iyi mi hayatta kalınacağının çevresinde. O halde toplumsal medyadaki Alman yorumlarının Orban’ı büyük seviyede desteklemesi, ‘Orban, halk onu neyi yapması için seçtiyse, onu yapıyor’ benzer biçimde şeyler söylemesi şaşırtıcı mı?”Macaristan’ın 2013’ten beri AB’nin aleyhine başlatmış olduğu yaptırım süreçlerini kamu hizmetleri maliyetlerini düşürme programı yardımıyla kurtulduğu dile getirilerek, 9 yıl sonrasında AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in boru hattıyla tedarik edilen Rus gazına fiyat tavanı istediği, enerji fiyatlarının bir yılda iki katına çıkmış olduğu Hollanda’da liberal hükümetin Macar hükümetini örnek alarak kapsamlı aile koruma sübvansiyonu getirmeyi organize ettiği, İspanya ve Portekiz’deki solcu hükümetlerin de benzer önlemler açıklamış olduğu sıralandı.Gidişatı “Bir çok AB hükümeti artık durağan(durgun) fiyatlar, vergi indirimleri yada sübvansiyonları gözetiyor. Kim bilir çeviri etmesi zorluk derecesi yüksek bir Macar atasözü vardır: Macarlar haklı değiller fakat sonunda haklı çıkacaklar” diye tiye alan yazı, şöyleki noktalandı:”Bununla birlikte bazı liberal AB liderlerinin zihninde Sovyet tipi tepkiler tetikleniyor. Macaristan yakacak odun dahil olmak suretiyle enerji taşıyıcılarının ihracatını yasakladı ve bu, enerji taşıyıcılarının AB çapında tekrardan dağıtılması gerekebileceğini ima etme fırsatını kaçırmayan bu politikacıların öfkesini çekti. Putin’le konuşmuş olduğu ve gazını satın almış olduğu için yaygın şekilde ‘kötü karakter’ olarak etiketlenen Orban, sonunda Avrupa’nın kurtarıcısı olabilir.”