Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi: Türkiye Ukrayna savaşı sırasında Rusya’dan en çok fosil yakıt ithal eden üçüncü ülke

Güncelleme 26 dakika ilkin

Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi’nin (CREA) analizine bakılırsa, Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgale başlamasından bu yana geçen 6 ay içinde petrol, gaz ve kömür ihracatından elde etmiş olduğu kazanç, işgalin toplam maliyetini geride bıraktı. Rapora bakılırsa Rusya’nın en büyük fosil yakıt ithalatçıları içinde Türkiye üçüncü sırada.

Rusya, savaşın başladığı 24 Şubat tarihinden 24 Ağustos’a kadar olan 6 aylık süreçte fosil yakıt ihracatından 158 milyar euro gelir sağlamış oldu. İşgalin şu ana kadar Rusya’ya ortalama 100 milyar euroya mal olduğu tahmin ediliyor.

Rusya’nın fosil yakıt ihracatının yüzde 54’ünü temsil eden 85 milyar dolarlık kısmı Avrupa Birliği (AB) ülkeleriyle yapılmış oldu.

AB’yi 35 milyar dolarlık fosil yakıt ithalatıyla Çin ve onu da 11 milyar dolarlık ithalatıyla Türkiye izliyor.

Hindistan 7 milyar dolar ve Cenup Kore 2 milyar dolarlık ithalatlarıyla 4’üncü ve 5’inci sıradalar.

AB içinde en büyük ithalatçılarsa 19 milyar euro hacmiyle Almanya; ortalama 11 milyar dolarla Hollanda; 8,6 milyar dolarla İtalya; 7,4 milyar dolarla Polonya; 5,5 milyar dolarla Fransa; 5,2 milyar dolarla Bulgaristan; 4,5 milyar dolarla Belçika ve 3,3 milyar dolarla İspanya olarak sıralandı.

Rapora bakılırsa fosil yakıt ihracat gelirleri, Rusya’nın federal bütçesine tahmini 43 milyar euro katkıda bulunarak, Ukrayna’daki savaşın finanse edilmesine katkıda bulunmuş oldu.

Savaşın başlangıcına kıyasla, toplam fosil yakıt ihracatında yüzde 18; AB’ye meydana getirilen ihracatta yüzde 35’lik düşüş yaşandı.

AB’nin kömür ithalat yasağı, Rusya’nın başka alıcı bulamaması sebebiyle en fazlaca veren yaptırım oldu.

AB, NATO ve G7 ülkeleri (AB, Türkiye ve Japonya) Temmuz-Ağustos aylarında Rusya’nın fosil yakıt ihracatının yüzde 56’sını ithal etti. İşgalden ilkin bu oran yüzde 75 olsa da ülkeler hala Rusya ekonomisine mühim bir katkı sağlıyor.

Rapora bakılırsa Türkiye, Hindistan, Çin, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır ile beraber Rusya’dan ithalatını en fazlaca artıran ülkelerden biri. Bu artıştaki temel unsur ham petrol ithalatındaki artış. Çin, Rusya’dan kömür ithalatını da artırdı.

Buna bakılırsa Türkiye’nin Rusya’dan petrol ithalatı son altı ayda işgal öncesi döneme bakılırsa yüzde 30 arttı.

Enerji Piyasası Denetleme Kurumu (EPDK) raporlarına bakılırsa Haziran ayı sonunda Türkiye’nin ham petrol ithalatında Rusya Irak’tan sonrasında ikinci sırada yer aldı. Türkiye tüm ithalatının yüzde 34’ünü Irak’tan; yüzde 32’sini Rusya’dan yapmış oldu. Ocak ayında bu oranlar yüzde 32’ye yüzde 27 idi.

CREA’nın baş analisti ve raporun yazarlarından Lauri Myllyvirta şöyleki konuştu:

“Küresel fosil yakıt fiyatlarındaki artış, ihracat hacimlerindeki düşüşe karşın Rusya’nın hala fosil yakıtlardan üstün dereceli gelir elde etmiş olduğu anlamına geliyor.

“Bununla savaşım etmek için hükümetlerin Rusya’dan meydana getirilen ithalatlara tarifeler yada fiyat tavanları getirmesi ve enerji tasarrufu önlemlerini hızlandırması gerekiyor.

“Isı pompaları ve elektrikli araçlar vasıtasıyla temiz enerji ve elektrifikasyonun yaygınlaştırılmasını hızlandırarak, petrol ve gaz tüketiminin azaltılmasına bilhassa odaklanılması gerekiyor.”

Raporun öne çıkardığı mühim bir not da devasa yükseklikte fosil yakıt fiyatlarının, temiz enerji yatırımlarını dünya genelinde cazip hale getirmesi.

Fiyat teşvikleri ve güçlendirilmiş politikaların bir sonucu olarak temiz enerji yatırım öngörüleri AB, ABD ve Çin’de mühim seviyede arttı.