Avukat Gül Eyövge, “Bir tarafın bir tek değişik bir para cinsel ve kur ile depozito talep etmesi, illa ki sözleşmenin dolar üstünden kurulacağını göstermez. Elbet ki sözleşmelerde ödemelerin değişik para cinsel ile gerçekleştirilmesi kararlaştırılabilir fakat söz mevzusu konut kira sözleşmeleri olduğunda mevzunun birçok açıdan değerlendirilmesi gerekir.” dedi. Eyövge şu şekilde devam etti:
“YASAK VAR, YAPTIRIMI İSE PARA CEZASI”
“Ilk olarak 2018 tarihindeki ve 30534 sayılı Resmi Gazete’de piyasaya çıkan 85 sayılı Cumhurbaşkanı Sonucu ile Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar, 2021 senesinde meydana getirilen değişim ve uygulanmasına dair bildiri uyarınca Türkiye’deki yerleşik kişilerin gayrimenkul sözleşmeleri döviz cinsinden yada dövize endeksli olarak kararlaştırılamaz. Şu demek oluyor ki konut kiralamak isteyen ev sahipleri kira sözleşmelerinden meydana gelen ödemelerin dolarla yada dövize endeksli olmasını sözleşme gereğince isteyemez. Kısacası mevzusu yurt içinde yer edinen konut ve Türkiye’de yerleşik kişiler içinde akdedilen kira sözleşmeleri kapsamında dövizle işlem yasağı kapsamında dövizle kararlaştırılarak yapılamaz, yapıldığı ya da tekrarlandığı durumda ise para cezası yaptırımı söz mevzusu olacaktır. Ek olarak sözleşme için geçersizlik yaptırımı da gündeme gelebilecektir.”
“HASAR YOKSA DEPOZİTODAN KESİNTİ YAPILAMAZ”
“Dolarla depozitonun kiracı açısından ehemmiyet arz etmiş olduğu bir başka nokta ise, kiralanan ev yada işyerinde olağan kullanımı aşan bir hasar meydana vardığında kiracının durumunun ne olacağıdır. Eğer evde kiracıdan kaynaklı herhangi bir zarar yada hasar yoksa kiracının parası kur oranında değerlenmiş olacak, zarar var ise kiracının cebinden daha fazlaca para çıkmış olacak. Sadece depozitodan her durumda kesinti yapılamaz ya da depozitonun kiracıya iadesinden imtina edilemez. Uygulamada ne yazık ki depozitonun herhangi bir hasar bahane edilerek iade edilmemesi fazlasıyla yaşanmış olan bir durum. Bu benzer biçimde durumlarda ev sahiplerinin birçok dava ve icra takip edeni ile karşılaşması da haksız talepler için mümkün. Depozitodan hasar sebebiyle kesinti yapılması kanunda yer edinen birçok şartın yerine getirilmesi gerekmektedir.”
“TEKRARINDA İKİ KATI CEZA UYGULANIR”
“Ev sahibi açısından bakıldığında, döviz cinsinden belirtilen depozitonun kur bilincinde makasın açılması ve yükselmesi halinde kiracıya geri vermesi ihtiyaç duyulan meblağ artmış olacaktır. Bunun için sözleşmelere sözleşme zamanı kuru eklense bile bildiri kapsamında yasak muhteviyatında kalmaktadır. Böylece örnek üstünden açıklarsak 2016 senesinde bir kira sözleşmesi yapılmış ise ve depozito döviz cinsinden alınmışsa kiraya verenin elinde olan depozito günümüzdeki kurun artış göstermesiyle 2022 senesinde artmış olacaktır. Netice olarak kira sözleşmelerinde ödemelerin dolarla ve döviz kuru üstünden kararlaştırılması bildiri kapsamında yasaktır ve yönetimsel para cezası yaptırımına tabidir. Tekrarlanması durumunda ise iki kat para cezası uygulanmaktadır. Ek olarak belirtmek gerekir ki, dövizle depozitonun kararlaştırılması kiracı ve kiralayan açısından birçok uyuşmazlığa niçin olabilecek niteliktedir.”
Yoruma kapalı.