Hollanda’ya kaçırılan kitabe Türkiye’ye getirildi

Kültür ve Gezim Bakanlığının koordinasyonunda, Hakkaniyet ve Dışişleri Bakanlıkları’nın iş birliğinde yürütülen çalışmalarla Türkiye’ye iadesi sağlanan yazıt, Türk Hava Yolları’na ilişkin uçakla sabaha karşı İstanbul Havalimanı’na getirildi.Havalimanının Gümrük Müdürlüğünde lüzumlu işlemleri meydana getirilen yazıt, sergilenmek suretiyle Türk ve İslam Eserleri Müzesi’ne götürüldü.Kültür ve Gezim Bakanlığından alınan bilgiye nazaran, Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Neval Konuk Halaçoğlu’nun suç duyurusu üstüne, eylül 2021’de Hollanda’daki bir müzayede evinde bir cami kitabesinin satışa çıkarılacağı Bakanlık tarafınca tespit edildi.Üstünde ‘Şile Kazasının Bozgoca Kariyesinin El Hacı İbrahim Zade Hurşit Bey’in Camii Şerifi Hayratıdır’ yazısı bulunan kitabenin, bir mimari öğenin tamamlayıcı parçası olması ve hiçbir dönem yada koşulda alım satımının yapılmasının mümkün bulunmaması sebebiyle ülkeden yasa dışı yollarla Türkiye’den çıkarıldığı Hollanda makamlarına iletildi.Hollanda’daki adli birimlerin esere el koyabilmesi için Şile Cumhuriyet Başsavcılığınca adli yardımlaşma talebi dosyası hazırlandı. Hakkaniyet Bakanlığınca Hollanda savcılık makamına iletilen dosyada, “Türkiye’den kültür varlıklarının çıkışının 19’uncu yüzyılın sonundan beri yasak olduğu, bu tür eserlerin yerlerinden koparılmalarının dahi kabahat sayıldığı, üstünde Şile’ye ilişkin bulunduğunu belirten ifade yer edinen bu eserin Türkiye’den ayrılmasının hiçbir yasal yolu olamayacağı” hususları vurgulandı.Eserin izi köyünde sürüldüHollanda savcılığının müzayede evindeki esere el koyabilmesi için destekleyici delillere de dosyada yer verildi.Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Savaşım Dairesi uzmanları, Şile Jandarma Komutanlığı, Şile Cumhuriyet Başsavcılığı, Şile Belediyesi ile yaptıkları görüşmelerle yazıtta adı geçen Hurşit Bey’in Şile’de yaşadığını, burada defnedildiğini, ailesinin halen Şile’de yaşamakta bulunduğunu belgeleyerek, yazıtın üstündeki ifadeyi destekleyen zamanı data ve kanıtlara ulaştı.Köy sakinlerinin beyanları, arşiv detayları, belediye arşivinden alınan ikamet ve defin belgeleri de Hollanda adli makamlarına sunulan dosyada yer aldı ve kitabenin iadesine mühim katkı sağlamış oldu.Kitabeye el koyan Hollanda adli makamları, eseri mayıs ayında Türkiye’nin Lahey Büyükelçiliğine teslim etti ve pozitif yönde sonuçlanan sürecin sonunda eserin iadesi sağlandı.Öte taraftan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Yazman Yardımcısı Mahir Polat, 20 Eylül 2021’de toplumsal medya hesabından yapmış olduğu paylaşımda, satışa konulmuş olan kitabeyi müzayededen satın aldıklarını ve İstanbul Şehir Müzesi’nde sergileyeceklerini duyurmuştu.Bunun üstüne Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Yahya Coşkun, Kültür ve Gezim Bakanlığının girişimleriyle Türkiye’nin Hollanda Büyükelçiliğince 16 Eylül’de nota verildiğini, eserin çalıntı bulunduğunun duyuru edildiğini, satışın durdurulmasının ve eserin iadesinin istendiğini açıklamıştı.Coşkun, yasadışı yollarla yurt dışına çıkarılan eserlerin internasyonal piyasadan satın alınmasının, Türkiye’nin hak ve iddialarına zarar verdiğini vurgulamıştı.

Yoruma kapalı.