Irak’ta Mukteda es-Sadr ‘Siyasetten tamamen çekildim’ dedi, destekçileri Başkanlık Sarayı’nı bastı

Güncelleme 7 saat ilkin

Irak’ın etkili siyasetçilerinden Şii din adamı Mukteda es-Sadr, siyaseti tamamen bırakmaya karar verdiğini duyurdu. 

Es-Sadr’ın Pazartesi günü Twitter hesabından yapmış olduğu izahat, ülkede iç siyasetin kargaşa ve bunalımlı olduğu ve destekçilerinin Meclis’in dağılması için oturma eylemi yapmış olduğu dönemde geldi. Temmuz ayı sonundan bu yana oturma eylemi icra eden Sadr destekçileri, açıklamayla beraber hareketlenerek güvenlik bariyerlerini aştı ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na girdi.

Güvenlik güçleriyle çatışmalarda birçok kişinin yaşamını kaybetmiş olduğu açıklandı. Sadece kati sayı hemen hemen bilinmiyor.

Irak polisi, es-Sadr’ın destekçilerine “Iraklılarının kanının dökülmemesi için derhal Yeşil Bölge’den çekilme” çağrısı yapmış oldu.

Ülkede siyasal gerilimi artıracak bu açıklamayla beraber es-Sadr, Irak genelinde tüm siyasal bürolarını da kapatacağını duyurdu.

Daha ilkin de onlarca kere siyasetten çekileceğini açıklayan ve kararından dönen es-Sadr, bu açıklamada “Son çekilme” ifadesini kullandı.

Açıklamanın devamında es-Sadr, destekçilerine “Bundan sonrasında Sadrist harekete ilişkin sloganların ve bayrakların kullanılması yasaklanmıştır. Es-Sadr destekçileri bundan sonrasında medya ve toplumsal medyada da etken olmayacaktır” uyarısında bulunmuş oldu.

Sadece son 20 senedir Irak politikasının en etkili isimlerinden olan es-Sadr’ın bugüne dek ortalama 10 kere çekilme etmiş ve arkasından siyasete geri dönmüş olması, bazı uzmanlar tarafınca “Bir süre sonrasında geri gelecektir” yorumlarına yol açtı.

2019’da yaşam pahalılığı, temel ihtiyaçlara erişim zorluğu ve yolsuzluklara son verilmemesi sebebi öne sürülerek oldukça geniş çaplı kitlesel gösteriler başlamış; başbakan çekilme etmişti. Peşinden kurulan hükümetler, meydana getirilen seçimler de ülkede istikrarı sağlamaya destek olmadı.

Irak’ta son olarak geçen yıl Ekim ayında meydana getirilen ve katılma oranının oldukça düşük kalmış olduğu seçimde es-Sadr’ın desteklediği “Anavatanı Koruma” bloğu parlamentoda çoğunluğu kazansa da tek başına hükümeti kuracak iskemle sayısına ulaşamadı. Meclisteki bloklar uzlaşamayınca yeni hükümet bir türlü kurulamadı. 

Haziran ayında es-Sadr, “geniş katılımlı hükümet” müzakereleri sonuçsuz kaldığında, Parlamento’da desteklediği blok için “çekilme” çağrısı yapmış oldu. Bu çağrıya uyan milletvekilleri çekilme ettiğinde ise parlamento çoğunluğu es-Sadr’ın en büyük rakibi olan İşbirliği Çerçevesi bloğuna geçti.

Bu blok, İran destekli milis güçlerinin de bir dönem komutanlığını yapmış olan Hadi el Amiri’nin lideri olduğu Fetih İttifakı, gene İran’a yakınlığıyla malum eski başbakanlardan Nuri el-Maliki’nin Kanun Devleti İttifakı’nı da barındıran Şii siyasal partilerin öncülüğünde kurulmuştu.

Es-Sadr da Şii kimliğini öne çıkarmakla beraber daha milliyetçi ve İran ve ABD başta olmak suretiyle yabancı ülkelerin etkisine karşı bir siyaset izliyor. ABD’nin 2003’te süregelen Irak işgalinde o dönem ABD ordularına karşı savaşan silahlı güçlerin de başlangıcında olan es-Sadr’ın babası ve kayınpederi de işgalle beraber devrilen Saddam Hüseyin devrinde idam edilmişti.

Es-Sadr’ın milletvekilleri çekilme ettiğinde parlamentoda çoğunluk durumuna gelen İşbirliği Çerçevesi bloğu milletvekilleri, Temmuz ayında yeni bir başbakan seçmeye çalışınca es-Sadr’ın destekçileri parlamentonun dağılması ve tekrardan seçimlere gidilmesi için oturma eylemine başlamıştı. 

Es-Sadr, bugün siyasetten “son kez çekileceğini” duyurduğu açıklamasında siyasal rakiplerini “kendisinin düzeltim çağrılarını dinlememekle” suçladı.

Salı günü Irak’ın Yüksek Federal Mahkemesi, Meclis’in feshedilip edilmemesi kararını vermek suretiyle toplanacak.