Zeyrek: Gelenekten Günümüze Sağlık Kaynağı
Geçmişte tıbbi amaçlarla kullanılan zeyrek, günümüzde de bağışıklık sistemi ve kalp damar sağlığı üzerinde olumlu etkileriyle dikkat çekiyor. Yüksek omega-3 ve lif içeriği sayesinde sofralarda önemli bir yere sahip.
Tarihi ve Üretim Süreci
Tarihi 9 bin yıl öncesine uzanan zeyrek, hem besin hem de şifa kaynağı olarak yeniden popülerlik kazanmaya başladı. Sivas’ta esnaflık yapan Abdurrahman Şakir Özel, halk arasında ‘zeyrek’ olarak bilinen ve keten tohumu ile hazırlanan bu geleneksel karışımın her geçen yıl daha fazla ilgi gördüğünü aktardı.
- Ham maddesi tarlalarda yetiştirilir.
- Öğütülerek değirmende işlenir.
- Kavrulup karışım haline getirilir.
Özel, zeyreğin orijinal yapısında tuzsuz yağın eritildiğini, sıcak yağda zeyrek katılarak süzme bal veya pekmezle karıştırıldığını belirtti. Özellikle kahvaltılarda tercih edilen bu karışım, tok tutma özelliğiyle Ramazan sahurunun vazgeçilmezleri arasında yer alıyor.
Sağlık Faydaları ve Uluslararası İlgi
Özel, zeyreğin yüksek omega-3 içeriği sayesinde beyin fonksiyonlarını desteklediğini vurguladı. “Ölümden başka her şeye iyi geliyor” diyen Özel, özellikle öğrenciler için faydalı olduğunu ve İsviçre’deki eczanelerde bile satıldığını ifade etti.
Şarkışla, Yıldızeli ve Sivas merkez köylerinde yoğun olarak keten tohumu ekildiğini söyleyen Özel, kış aylarında zeyrek tüketiminin daha da arttığını belirtti.